4 علت تکان خوردن مایع گوش و جا انداختن مایع گوش

اگر شما به تازگی تجربه سرگیجه را دارید حتما با اصطلاح تکان خوردن مایع گوش برخورد کرده اید . در این مقاله ما در تیم تخصصی سرگیجه آوای امید می خواهیم در مورد این اصطلاح و راه درمان این اختلال که در اصطلاح جا انداختن مایع گوش گفته می شود توضیح دهیم.

تکان خوردن مایع گوش و سرگیجه

4 علت تکان خوردن مایع گوش به طور خلاصع عبارتند از

1. جا به جایی کریستال های گوش به دلیل سرگیجه وضعیتی خوش خیم BPPV
2. بیماری منییر یا افزایش فشار گوش داخلی
3. لابیرنتیت که عامل ایجاد سرگیجه های شدید است
4. فیستول پی لنف

در ادامه این موارد و راههای درمان هرکدام به طور مفصل توضیخ داده می شود.

قبل توضیح در مورد تکان خوردن مایع گوش باید در مورد ساختار گوش بدانیم . آیا اصلا در  گوش مایع وجود دارد؟ و این مایع گوش کجاست و چگونه تکان می خورد

ساختمان گوش

گوش از سه قسمت مختلف تشکیل شده است که عبارتند از:

 

گوش خارجی

گوش خارجی بخشی است که در بیرون ما میبنیم و از لاله گوش و کانال گوش تشکیل شده است. شکل آن به جمع آوری امواج صوتی کمک می کند. پوشش مجرای گوش با موم پوشانده شده است، نوعی ماده موم مانند که از خشک شدن بافت جلوگیری می کند و همچنین به مبارزه با عفونت و پاکسازی پوست مرده از گوش کمک می کند.

گوش میانی

از پرده گوش و سه استخوان کوچک تشکیل شده است. این بخش بین گوش خارجی و داخلی قرار دارد و امواج صوتی را از طریق ارتعاش پرده و استخوانچه ها به گوش داخلی منتقل می کند.

گوش داخلی

امواج صوتی از طریق گوش داخلی  به سیگنال های الکتریکی تبدیل شده و به مغز ارسال می شود. در گوش داخلی علاوه بر شنوایی اندام های تعادل که مسئول حفظ تعادل هستند نیز در اینجا قرار دارند.

مغز از اطلاعات گوش داخلی، بینایی و حس عمقی ما برای مشخص کردن موقعیت بدن و حفظ تعادل استفاده می کند.اندام های تعادل در گوش داخلی را سیستم دهلیزی می نامند. این سیستم شامل سه مجرای پر از مایع (کانال های نیم دایره) است که به چرخش سر پاسخ می دهد. در نزدیکی کانال های نیم دایره ای، اوتریکول و ساکول قرار دارند که گرانش (جاذبه) و حرکت رفت و برگشت را تشخیص می دهند.

هنگامی که سر حرکت می کند، سیگنال های این اندام ها از طریق عصب دهلیزی به مغز ارسال می شود که در آنجا پردازش می شوند.مغز از اطلاعات گوش داخلی، بینایی و حس عمقی ما برای مشخص کردن موقعیت بدن استفاده می کند.

این مجموعه ای از لوله های موجود در گوش داخلی پر ازمایع هستند و در استخوان تمپورال جمجمه قرار گرفته اند.

لابیرنت  استخوانی خود سه بخش دارد. 1) حلزون گوش مسئول شنوایی است، 2) مجاری  نیم دایره ای دارای عملکرد مرتبط با تعادل هستند و 3) دهلیز که این دو را به هم متصل می کند و شامل دو ساختار دیگر مربوط به تعادل و حفظ تعادل است، که به آنها اتریکول و ساکول گفته می شود. گوش داخلی حاوی مایعی است که هر تغییری در محتوا ، غلظت و فشار  این مایع می تواند باعث ایجاد سرگیجه و عدم تعادل شود که در اصطلاح کلی  تکان خوردن مایع گوش گفته می شود.

علت تکان خوردن مایع گوش چیست

هر تغییری در حجم ، میزان، فشار و وحتوای مایع داخل گوش در اصطلاح عمومی به تکان خوردن مایع گوش تفسیر می شود. در درون مایع گوش کریستال هایی هم وجود دارد که جا به جا شدن این کریستالها و شناور شدن این کریستالها که از جنس کربنات کلسیم هستند  در فضای مایع گوش داخلی باعث ایجاد سرگیجه های شدید و عدم تعادل می شود در ادامه به علت های تکان خوردن مایع گوش می پردازیم

 

1.سرگیجه وضعیتی خوش خیم BPPV

سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV) یکی از شایع‌ترین علل سرگیجه است و معمولا در اصطلاح به این سرگیجه ،سرگیجه ناشی از تکان خوردن مایع گوش گفته می شود – این سرگیجه با احساس ناگهانی چرخیدن محیط اطراف یا احساس چرخیدن خود فرد در محیط خود را نشان می دهد. این سرگیجه به سرگیجه در خواب نیز معروف است.

BPPV باعث دوره های کوتاه سرگیجه خفیف تا شدید می شود. معمولاً با تغییرات خاصی در موقعیت سر شما ایجاد می شود و زمانی اتفاق می افتد که سر خود را به سمت بالا یا پایین می‌برید، زمانی که دراز می‌کشید، یا وقتی روی تخت می‌چرخید یا می‌نشینید. به این سرگیجه سرگیجه در خواب نیز گفته می شود زیرا اکثر افراد در زمان غلت زدن در خواب آن را تجربه می کنند.

BPPV می تواند بسیار شدید و آزاردهنده باشد، و به دلیل افزایش ریسک خطر زمین خوردن عوارض جدی ای ممکن است به همراه داشته باشد. علیرغم بد بودن سرگیجه در این بیماری ، درمان بسیار موثری دارد و پاسخ خوبی به درمان می دهد. درمان تضمینی و قطعی BPPV در مرکز سرگیجه آوای امید انجام می شود.

BPPV نتیجه کنده شدن کریستال های کوچک درون گوش داخلی و رها شدن آنها در مایع گوش داخلی است. این کریستال ها شما را نسبت به گرانش حساس می کنند و به شما کمک می کنند تعادل خود را حفظ کنید. به طور معمول، یک غشای ژله مانند در گوش شما کریستال ها را در جایی که به آن تعلق دارند نگه می دارد.

اگر گوش آسیب دیده باشد – اغلب با ضربه ای به سر و گاهی بدون دلیل خاصی – کریستال ها می توانند به قسمت دیگری از گوش منتقل شوند.و در مایع رها شوند  وقتی کریستال‌ها در جای خود نیستند، شما را نسبت به تغییرات حرکتی و موقعیتی حساس می‌کنند که معمولاً روی شما تأثیر نمی‌گذارد و باعث ایجاد سرگیجه می‌شود.

 

چه چیزی باعث ایجاد BPPV می شود؟

در بسیاری از افراد، به ویژه افراد مسن، تکان خوردن مایع گوش بی دلیل رخ می دهد که باعث بروز BPPV شود، اما مواردی وجود دارد که ممکن است باعث حمله شود:

• ضربه به سر حتی خفیف تا شدید سر
• نگه داشتن سر در همان حالت برای مدت طولانی، مانند روی صندلی دندانپزشک، در سالن زیبایی یا در هنگام استراحت شدید در رختخواب
• دوچرخه سواری در مسیرهای ناهموار
• ایروبیک با شدت بالا
• سایر بیماری های گوش داخلی (ایسکمیک، التهابی، عفونی)

تشخیص تکان خوردن مایع گوش به دلیل BPPV

تشخیص BPPV شامل انجام تست سرگیجه  دقیق است . وجود سرگیجه با نیستاگموس باید توسط متخصص تائید شود – نیستاگموس تکان خوردن چشم های فرد است که همراه با سرگیجه ناشی از تغییر وضعیت سررخ می دهد. تشخیص BPPV  از طریق یک آزمایش تشخیصی که بخشی از  تست سرگیجه VNG به  نام مانور Dix-Hallpike انجام می شود.

در این تست ابتدا در هنگام نشستن سر فرد حدود 45 درجه به یک سمت چرخانده می شود. در مرحله بعد، بیمار به سرعت به سمت عقب دراز می‌کشد و سر با همان زاویه از تخت اویزان می شود. این حرکت اغلب می‌تواند سرگیجه ایجاد کند و پزشک می‌تواند مشاهده کند که آیا چشمان فرد الگوی نیستاگموس را نشان می‌دهد یا خیر. پاسخ مثبت تشخیص BPPV را تایید می کند. MRI یا سی تی اسکن مغز معمولاً در این مورد غیر ضروری است.

 

جانداختن مایع گوش به دلیل BPPV

درمان BPPV  که مهمترین علت تکان خورد مایع گوش است  مانور درمانی نامیده می شود. چندین مانور وجود دارد که بسته به اینکه کدام مجرای نیمدایره درگیر است متفاوت است (همانطور که گفتیم در هر گوش 3 مجرای نیمدایره و در کل 6 مجرای نیمدایره داریم). رایج ترین محل درگیری مجرای نیمدایره خلفی است که برای آن مانور Epley انجام می شود.

هشدار : بدون تشخیص دقیق اینکه کدام کانال نیمدایره درگیر است مانور درمانی را انجام ندهید زیرا شرایط را بدتر می کند.

پس از درمان مانور Epley، توصیه هایی راجع به احتیاط در راه رفتن و کنترل سر تا 48 ساعت به بیمار داده می شود. بیمار باید تا پایان روز از عقب بردن سر، یا خم شدن به جلو (مثلاً برای بستن بند کفش) خودداری کند. برای چند روز باید از خوابیدن به پهلوی گوش آسیب دیده خودداری کرد.

اگر کریستال ها در مکانی غیر از کانال نیم دایره خلفی باشند، ممکن است از مانورهای کمی متفاوت استفاده شود، اما آنها بر اساس همان اصل حرکت سنگ ها به خارج از کانال نیم دایره ای خلفی هستند. BPPV کانال قدامی بسیار نادر است.

 

سایر در مان های تکان خوردن مایع گوش به دلیل BPPV

معمولاً هیچ دارویی برای BPPV لازم نیست مگر اینکه بیمار حالت تهوع یا استفراغ شدید داشته باشد. اگر حالت تهوع شدید وجود داشته باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد تهوع را تجویز یا تجویز کند، به خصوص اگر فرد بدون دارو  نتواند مانورهای تغییر موقعیت را تحمل کند.

برای درمان این بیماری به ندرت نیاز به جراحی است. در موارد نادر، پزشک ممکن است یک روش جراحی را برای مسدود کردن کانال نیم دایره‌ای خلفی توصیه کند تا از ورود و حرکت سنگ‌ها به داخل کانال جلوگیری شود. در حالی که روش جراحی این مشکل را درمان می کند، خطراتی از جمله کاهش شنوایی را به همراه دارد.

در دراز مدت، BPPV در حدود نیمی از افرادی که آن را تجربه می کنند عود می کند. برای کسانی که عود مکرر را تجربه می کنند، تمرینات خانگی می تواند به آنها کمک کند تا خودشان علائم را مدیریت کنند.

2.تکان خوردن مایع گوش به دلیل هیدروپس اندولنفاتیک

هیدروپس اندولنفاتیک یک اختلال در سیستم دهلیزی در گوش داخلی است. این بیماری به دلیل نوسانات غیر طبیعی در مایعی به نام آندولنف که ساختارهای شنوایی و تعادل گوش داخلی را پر می کند، ناشی می شود. این وضعیت باعث ایجاد فضای لنفاوی متسع می شود و به آن هیدروپس اندولنفاتیک می گویند. هیدروپس اندولنفاتیک به عنوان اولیه یا ثانویه شناخته می شود.

• هیدروپس اندولنفاتیک اولیه (ایدیوپاتیک).
• هیدروپس اندولنفاتیک ایدیوپاتیک اولیه، معروف به بیماری منیر، بدون هیچ دلیل شناخته شده ای رخ می دهد.

هیدروپس اندولنفاتیک ثانویه

هیدروپس اندولنفاتیک ثانویه در پاسخ به یک رویداد مانند ضربه به سر، آلرژی یا یک بیماری زمینه ای مانند یک اختلال خود ایمنی رخ می دهد.

هیدروپس اندولنفاتیک اولیه (ایدیوپاتیک).

هیدروپس اندولنفاتیک ایدیوپاتیک اولیه، معروف به بیماری منیر، بدون هیچ دلیل شناخته شده ای رخ می دهد.

 

هیدروپس اندولنفاتیک یا بیماری منییر چگونه تشخیص داده می شود؟

هیدروپس اندولنفاتیک  که باعث افزایش فشار خون و در اصطلاح تکان خوردن مایع گوش می شود با استفاده از مجموعه تست سرگیجه  و شنوایی که شامل  VNG  ،ECOG  و تست های شنوایی دقیق توسط متخصص سرگیجه تشخیص داده می شود.

درمان برهم خوردن تعادل مایع گوش داخلی به دلیل هیدروپس

برای مدیریت این بیماری که به فشار گوش داخلی هم معروف است نیاز به دارو درمانی و رژیم غذایی به صورت همزمان است.

کاهش کافئین و الکل در این بیماری بسیار مهم است هیدراته نگه داشتن و حفظ یک رژیم غذایی متعادل (کاهش مصرف نمک و شکر) نیز مفید است. همچنین ممکن است برای کمک به کنترل سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ، اگر این علائم مشکل ساز باشند، دارو تجویز شود. ممکن است دیورتیک ها نیز تجویز شوند. توانبخشی دهلیزی می تواند به مشکلات تعادل کمک کند

توانبخشی  سرگیجه   نتوانبخشی دهلیزی یا بازآموزی تعادل شامل تمرین دقیق حرکاتی است که باعث سرگیجه شما می شود. مغز یاد می گیرد که با این حرکات کنار بیاید و به مرور زمان دیگر باعث سرگیجه و عدم تعادل نمی شود.

این بازآموزی می تواند سرگیجه و عدم تعادل بین حملات اصلی سرگیجه را کاهش دهد. تغییرات سبک زندگی و تکنیک های کاهش استرس می تواند کمک کننده باشد زیرا ممکن است بر علائم شما نیز تأثیر بگذارد. در موارد شدید، مشاور شما ممکن است جراحی گوش داخلی را برای تسکین علائم توصیه کند.

3.لابیرنتیت عامل تکان خوردن مایع گوش

لابیرنتیت یکی از علت های تکان خوردن مایع گوش می شود.  لابیرنتیت که عامل ایجاد سرگیجه شدید است یک عفونت گوش داخلی است که با التهاب لابیرنت مشخص می شود. لابیرنت دستگاه گوش داخلی است که مسئول شنوایی و حس تعادل شماست. وقتی لابیرنت یا یکی از اعصاب داخل لابیرنت ملتهب یا تحریک شده باشد، شنوایی و تعادل ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.

این به این دلیل است که مغز شما سعی می‌کند اطلاعات ناهماهنگی را بین هزارتو یا عصب سالم و عصب آلوده شما تشخیص دهد.

لابیرنتیت التهاب لابیرنت – بخشی از گوش داخلی شما است. می تواند باعث سرگیجه، کاهش شنوایی و سایر علائم شود. درمان های احتمالی شامل آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد ویروسی یا داروهای استروئیدی است. در موارد نادر، لابیرنتیت درمان نشده می تواند منجر به مشکلات تعادلی طولانی مدت و از دست دادن شنوایی دائمی شود. به همین دلیل، درمان سریع ضروری است.

 

چه چیزی باعث لابیرنتیت می شود؟

در بیشتر موارد، لابیرنتیت توسط یک ویروس ایجاد می شود، اگرچه گاهی اوقات می تواند توسط باکتری ایجاد شود. شایع ترین علل عبارتند از:

• برونشیت یا سایر بیماری های تنفسی
• عفونت های ویروسی گوش داخلی
• ویروس های تبخال، از جمله ویروس اپشتین بار
• ویروس های معده
• عفونت های باکتریایی

لابیرنتیت همچنین می تواند ناشی از سرخک، اوریون، سرخجه، فلج اطفال و هپاتیت باشد. در موارد نادر، لابیرنتیت ممکن است در اثر ضربه به سر یا مننژیت باکتریایی ایجاد شود.

چگونه لابیرنتیت تشخیص داده می شود؟

پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد و از شما در مورد علائم و سابقه پزشکی شما می پرسد. متخصص همچنین ممکن است آزمایشاتی را برای ارزیابی شنوایی، تعادل و سایر عملکردهای سیستم عصبی شما تجویز کنند.

چه آزمایشاتی برای تشخیص لابیرنتیت انجام می شود؟

چندین بیماری دیگر وجود دارد که علائم مشابهی با لابیرنتیت دارند، بنابراین پزشک شما باید آنها را رد کند. آنها ممکن است این کار را با اجرای آزمایش های خاصی انجام دهند، از جمله:

تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). این تست از امواج رادیویی و آهنرباهای قدرتمند برای ثبت تصاویر دقیق از داخل بدن شما استفاده می کند. ارائه دهنده شما ممکن است از MRI ​​برای رد سکته مغزی استفاده کند.

الکتروکاردیوگرام (EKG). این تست فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت می کند. EKG ممکن است برای رد کردن مشکلات قلبی عروقی استفاده شود.

مجموعه تست های سرگیجه. این مجموعه تست ها برای ارزیابی عملکرد بخش تعادلی عصب لابیرنت/دهلیزی طراحی شده است. این آزمایش از الکترودهایی برای بررسی حرکات چشم شما استفاده می کند. پزشک شما ممکن است از VNG برای ارزیابی مشکل در سیستم دهلیزی و تعیین علت علائم شما استفاده کند.

 

لابیرنتیت چگونه درمان می شود؟

درمان لابیرنتیت به علت اصلی بیماری شما بستگی دارد. به عنوان مثال، اگر لابیرنتیت شما به دلیل یک ویروس باشد، پزشک احتمالاً داروهای ضد ویروسی را تجویز می کند. اگر باکتری مقصر باشد، آنتی بیوتیک تجویز می شود. علاوه بر این، کورتیکواستروئیدها ممکن است برای کاهش التهاب عصبی توصیه شوند و داروهایی برای کنترل سرگیجه و حالت تهوع (مانند دیفن هیدرامین یا فکسوفنادین) ممکن است به صورت کوتاه مدت تجویز شوند.

4.فیستول پری لنفاتیک چیست؟

فیستول پری لنفاتیک (PLF) به سوراخ یا پارگی در یکی از غشاهایی گفته می شود که گوش میانی و گوش داخلی شما را از هم جدا می کند. گوش میانی شما پر از هوا است، در حالی که گوش داخلی پر از مایع (پری لنف) است. این دو ناحیه در داخل گوش شما توسط غشاهایی از هم جدا می شوند. اگر غشاها پاره شوند، مایع پری لنفاتیک می تواند از گوش داخلی شما به گوش میانی شما جاری شود. تغییرات فشار حاصل می تواند باعث تعادل و مشکلات شنوایی شود.

 

فیستول پری لنفاتیک چگونه تشخیص داده می شود؟

علائم فیستول پری لنفاتیک مشابه علائم سایر بیماری های گوش داخلی مانند بیماری منیر، نوریت دهلیزی و لابیرنتیت است. بنابراین، انجام تست های سرگیجه  و شنوایی دقیق برای این موضوع ضروری است. مجموعه تست هایی که برای تشخیص فیستول پری لنف استفاده می شود شامل:

• تست های شنوایی
• تست های سرگیجه VNG  و تعادل
• الکتروکوکلوگرافی، آزمایشی که فشار مایع داخل گوش داخلی شما را اندازه گیری می کند.
• آزمایش فیستول پری لنفاتیک، که حرکات چشم شما را در حین اعمال فشار به کانال گوش ردیابی می کند.

آزمایشات رادیولوژی فیستول پری لنفاتیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سی تی اسکن
• MRI

درمان جابه جایی مایع گوش به دلیل فیستول پریلنف

بسته به شدت بیماری، اگر این بیماری باعث تکان خوردن مایع گوش و ایجاد سرگیجه شود چند گزینه و روش درمانی متفاوت وجود دارد:

استراحت در رختخواب

فعالیت محدود اغلب اولین خط درمان فیستول پری لنفاتیک است. پزشک شما ممکن است استراحت در بستر را برای یک تا دو هفته توصیه کند. در صورت مشاهده بهبود، استراحت بیشتر تا رفع مشکل توصیه می شود.

تزریق پچ خون

در طی این روش، پزشک شما خون شما را به گوش میانی شما تزریق می کند. این به بازسازی غشای آسیب دیده کمک می کند. تزریق پچ خون تا حدودی جدید است و متخصصان هنوز در حال تحقیق در مورد درمان هستند. تا اینجای کار، نتایج دلگرم کننده است.

عمل جراحی

اگر درمان‌های محافظه‌کارانه مؤثر نبودند، ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند. در طی این روش، پرده گوش شما به آرامی بلند می شود و پیوندهای بافتی روی غشاهای آسیب دیده بین گوش میانی و داخلی شما قرار می گیرد. جراحی برای همه مناسب نیست، بنابراین حتما با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد خطرات و محدودیت های این درمان صحبت کنید.

 

درمان تکان خوردن مایع گوش ، جا انداختن مایع گوش

4 دلیل تکان خوردن مایع گوش به طور کامل در این مقاله توضیح داده شد . درمان جا به جا شدن مایع گوش به عامل ایجاد کننده آن بستگی دارد. اگر جابه جایی مایع گوش به دلیل BPPV باشد درمان آن مانور درمانی ، اگر به دلیل منییر باشد درمان شامل دارویی و رژیم غذایی می شود . اگر به دلیل لابیرنتیت باشد درمان دارویی توصیه می شود و در موارد فیستول پری لنف استراحت و عمل جراجی توصیه می شود.