فشار گوش داخلی -۳ علامت افزایش فشار گوش و بیماری منییر

افزایش فشار گوش داخلی که در اصطلاح تخصصی بیماری منییر نامیده می شود، یک اختلال گوش داخلی است که منجر به بروز دوره های مکرر سرگیجه و کم شنوایی و وزوز گوش می شود .افزایش فشار گوش داخلی سرگیجه هایی را ایجاد می کند که اولین حمله آن هیچ گاه از یاد فرد نخواهد رفت. اولین سرگیجه معمولا بسیار شدید و ناگهانی است به طوری که فرد را دچار استرس زیادی می کند.

فشار گوش چیست؟

حملات سرگیجه ناشی از افزایش فشار گوش داخلی معمولا با احساس شنیدن صدای سوت و یا غرش در گوش و سر و یا احساس گرفتگی، کیپی و یا پری گوش همراه است. این سرگیجه ها به صورت احساس چرخش زمین در اطراف فرد و به میزان طولانی مدت مثلا بیست دقیقه تا حتی یک روز می باشند.

در اغلب موارد فشار گوش داخلی تنها در یک گوش افزایش می یابد و ایجاد بیماری منیر تنها در یک گوش می کند. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد ولی از حدود سن جوانی و میانسالی آغاز می شود. منیر یک بیماری مزمن است ولی درمان های مختلف می تواند باعث بهبود علایم کاهش اثرات نامطلوب این بیماری بر زندگی فرد شود.

در این بیماری معمولا وجود سابقه خانوادگی سرگیجه های مزمن دیده می شود. مثلا در زمان تاریخچه گیری متوجه می شویم مادر ،پدر، خاله ، عمه و یا یکی از اعضای درجه یک فرد سابقه این بیماری را داشته اند.

علایم افزایش فشار گوش داخی (منییر) چیست

دوره های عود کننده سرگیجه. در این بیماری دوره های سرگیجه به صورت خودبه خودی اتفاق می افتند. این دوره ها بدون هشدار است و معمولا 20 دقیقه تا چندین ساعت زمان می برد، ولی معمولا بیشتر از 24 ساعت زمان نمی برد. سرگیجه های شدید باعث ایجاد حالت تهوع می شوند.

کم شنوایی: کم شنوایی در بیماری منیر ممکن است نوسانی باشد یعنی به صورت متناوب شخص احساس کم شنوایی و عدم کم شنوایی کند به ویژه  در اوایل آن اما و در نهایت پس از گذشت سالها یک کم شنوایی دایمی در اکثر افراد ایجاد می شود.

صدای گوش(وزوز): وزوز گوش شامل احساس زنگ زدن، سوت کشیدن ،غرش،خش خش و یا هر نوع صدایی در گوش و یا سر بدون منبع خارج یاست. در بیماری منیر معمولا وزوز به صورت صدای غرشی و یا صدای رودخانه و باد احساس می شود

احساس فشار در گوش: افراد مبتلا به بیماری منیر اغلب احساس فشار گوش داخلی در گوش درگیر را دارند. (پری گوش)

اولین دفعه رخداد حمله  سرگیجه ناشی از بیماری منییر معمولا شدیدترین نوع آن است و مدت زمان بیشتری طول می کشد و ترس و وحشت زیادی برای فرد ایجاد می کند. معمولا در طول زمان رخداد و شدت دوره های سرگیجه کمتر می شوند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم:

اگر هریک از علایم ذکر شده در مورد بیماری منییر را دارید بدون اتلاف وقت به پزشک مراجعه کنید تا هرچه سریعتر تشخیص افتراقی در مورد شما صورت گیرد و درمانهای کنترلی اغاز شود.

علت بیماری منییر چیست

علت اصلی رخداد منییر هنوز ناشناخته است . به نظر می رسد که علایم منییر مربوط به میزان مایع غیر نرمال در گوش داخلی ( آندولنف) و افزایش فشار گوش داخلی  باشد ولی اینکه چه مکانیسمی باعث افزایش حجم مایع می شود شناخته شده نیست.

عواملی که بر افزایش فشار گوش داخلی و احتمالا در ایجاد منییر دخیل هستند شامل:

• تخلیه نا مناسب مایع گوش داخلی احتمالا به دلیل انسداد یا ابنورمالیهای آناتومیک
• پاسخ سیستم ایمنی غیرنرمال
• عفونت ویروسی
• استعداد ژنتیکی

مشکلات افزایش فشار گوش

رخداد غیر قابل پیشبینی سرگیجه و عوارض کم شنوایی دایمی زندگی افراد مبتلا به منیر را با دشواری همراه می کند. این بیماری به دلیل بروز سرگیجه های ناگهانی غیر قابل پیشبینی در فرد حس ترس و استرس ایجاد می کند.سرگیجه باعث ایجاد عدم تعادل، افزایش احتمال افتادن و تصادف می شود.

تشخیص و درمان منییر

پزشک در وهله اول چند ارزیابی در همان جلسه اول و تاریخچه گیری کامل انجام خواهد داد. اینکه اختلالی منیر محسوب شود نیاز به وجود موارد زیر دارد.

• وجود دو دوره سرگیجه که هرکدام بیست دقیقه یا بیشتر طول بکشد ولی بیشتر از 12 ساعت نباشد
• با انجام تست شنوایی وجود کم شنوایی اثبات شده باشد
• وزوز یا احساس پری در گوش شما وجود داشته باشد
• سایر عوامل شناخته شده ایجاد کننده مشکل رد شده باشد.
• تست فشار گوش وجود بیماری منیر را تایید کرده باشد.

تست فشار گوش چیست؟

مانند افزایش فشار خون که با روش های خاصی سنجیده می شود برای تشخیص افزایش فشار گوش داخلی نیز تست های تخصصی وجود دارد . این تست ها توسط شنوایی شناس و در مرکز شنوایی و تعادل می بایست انجام شود. این تست ها شامل تست های شنوایی ، ECOG و VNG می باشند.

 ارزیابی های شنوایی:

تست پایه شنوایی (ادیومتری) برای ارزیابی میزان کشف اصوات در شدت ها و زیر و بمی های مختلف به کار برده می شود و همچنین برای ارزیابی تمایز بین اصوات مشابه در کلمات به کار می رود. افراد مبتلا به بیماری منیر معمولا در شنیدن اصوات فرکانس پایین یا ترکیبی از اصوات فرکانس بالا و پایین دچار اشکال هستند.

ارزیابی های تعادل

در اغلب افراد مبتلا به منیر بین دوره های رخداد سرگیجه (حمله سرگیجه) حس تعادل به سطح نرمال خود باز می گردد ولی ممکن است شخص همچنان از عدم تعادل رنج ببرد.

ارزیابی هایی که عملکرد گوش داخلی در بیمارن منیری را ارزیابی می کند شامل:

VNG: ویدئونیستاگموگرافی

تست سرگیجه VNG عملکرد تعادلی فرد را با استفاده از حرکات چشم مورد بررسی قرار می دهد . حس گرهای مربوط به تعادل در گوش گوش داخلی با عضلاتی که حرکت چشم را کنترل می کنند در ارتباط هستند. این ارتباط ما را قادر می سازد در حالیکه روی یک نقطه فوکوس کرده ایم سر را بتوانیم حرکت دهیم.

EcoG : الکتروکوکلئوگرافی:

تست ECOG وضعیت گوش داخی را در پاسخ به صدا مورد بررسی قرار می دهد. و در صورتیکه در حجم و میزان مایع گوش داخلی غیرنرمالی ای وجود داشته باشد  و افزایش فشاز گوش داخلی وجود داشته باشد توسط این تست شناسایی می شود. ولی این تنها منحصر به بیماری منیر نیست.

تست برای رد کردن سایر بیماریها

تست خون و تصویربرداری MRI برای رد کردن بیماریهایی که علایم مشابه با منیر دارند به کار می روند.

درمان بیماری منییر

برای بیماری منییر درمان قطعی وجود ندارد. تعدادی از درمان ها برای کاهش شدت و وقوع حملات سرگیجه به کار می رود.هرچند که برای درمان کم شنوایی ناشی از منیر هیچ درمانی بجز استفاده از سمعک وجود ندارد.

داروی فشار گوش

برای کاهش شدت حملات سرگیجه پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند در مقاله داروی سرگیجه با انواع داروها برای درمان منییر و انواع سرگیجه ها آشنا شوید.

داروهای کنترل کننده سرگیجه :مانند بتاهیستین ،بتاسرک، meclizine  یا دیازپام (والیوم) که باعث کاهش حس سرگیجه می شود . به کنترل تهوع و استفراغ کمک می کند.

داروهای ضد تهوع: مانند پرومتازین که برای کنترل تهوع و استفراغ در دوره های سرگیجه به کار می رود.

درمانهای طولانی مدت

• پزشک برای کاهش فشار گوش داخلی ممکن است  برای شما دیورتیک تجویز کند و کاهش مصرف نمک رژیم غذایی قطعی برای کاهش حملات منیر است.
• درمان های غیرتهاجمی و عمل های جراحی: برخی از بیماران مبتلا به منییر مکن است به درمان زیر نیاز پیدا کنند:
• توانبخشی:اگر شما بین دوره های سرگیجه مشکل تعادلی دارید توانبخشی وستیبولار برای بهبود تعادل شما بسیار کمک کننده است
• سمعک: در بیماران مبتلا به منییر که کم شنوایی آنها ثابت شده است استفاده از سمعک در گوش مبتلا اکیدا توصیه می شود و سودمند است .

درمان فشارگوش :

برای سرگیجه هایی که درمان دشواری دارند به کار بردن فشار به گوش میانی برای کاهش ساخت مایع در گوش داخلی مفید است. دستگاهی که فشار را تولید می کند Meniett pulse generator  که پالس هایی از فشار را به کانال گوش از طریق یک لوله تهویه وارد می کند. این درمان در منزل قابل انجام است به صورت سه بار در روز و هربار به مدت 5 دقیقه.

درمان فشار مثبت باعث بهبود علایم سرگیجه وزوز و فشار گوش در بعضی از مطالعات شده است.

اگر هیج یک از روش های درمانی محافظه کارانه بالا مفید واقع نشد ممکن است نیاز به درمان های تهاجمی باشد.

تزریق گوش میانی:

داروهایی که به گوش میانی تزریق می شوند و سپس در گوش داخلی جذب می شوند می توانندعلایم سرگیجه را بهبود دهند. این داروها در مطب پزشک متخصص گوش و حلق وبینی تجویز می شوند داروهای تزریقی به کار رفته شامل:

جنتامایسین: آنتی بیوتیکی است که برای گوش داخلی اثر سمی دارد و بنابراین عملکرد تعادلی گوش داخلی را تخریب می کند.و باعث بهبود علایم سرگیجه می شود

استروئیدها: مانند دگزامتازون در بعضی از بیمارها می تواند حملات سرگیجه را کنترل کند. هرچند که اثرات این دارو کمتر از جنتامایسین است ولی تخریب کمتری ایجاد می کند و بنابراین کمتر شنوایی را از بین می برد.

جراحی:

اگر حملات سرگیجه مربوط به بیماری منییر شدیدو طاقت فرسا باشدو هیچ یک از درمان ها کمک نکند عمل جراحی انتخاب بعدی است عمل های جراحی شامل:

عمل ساک آندولنفاتیک:

ساک آندولنفاتیک در تنظیم سطح مایع گوش داخلی نقش دارد و در این عمل ساک آندولنفاتیک د کامپرس می شود که این باعث کاهش سطوح زیادی مایع می شود. در بعضی موارد این عمل با قرار دادن شنت ( shunt)( تیوبی که باعث تخلیه مایع گوش داخلی می شود) همراه است.

لابیرنتکتومی:

در این عمل جراح بخش تعادلی گوش داخلی را به طور کامل بر می دارد پس در واقع عملکرد هر دو بخش شنوایی و تعادل در گوش مبتلا از بین می رود. این عمل تنها در صورتیکه فرد در حال حاضر کم شنوایی عمیق و یا نزدیک به عمیق داشته باشد صورت می گیرد.

قطع عصب وستیبولار

این عمل شامل قطع  شاخه ای از عصب است که تعادل و سنسورهای حرکت را در گوش داخلی به  مغزرا  به هم متصل می کند است. این عمل معمولا با حفظ شنوایی سعی در از بین بردن بخش تعادلی در گوش مبتلا دارد .

درمان خانگی فشار گوش بالا (منییر)

یک سری تاکتیک های خود مراقبتی برای کاهش اثرات بیماری منییر می تواند کمک کننده باشد:

هرجا احساس سرگیجه یا سبکی سر کردید بنشینید یا دراز بکشید: در بین یک اپیزود سرگیجه از کار هایی که علایم و نشانه های بیماری شما را تشدید می کند اجتناب کنید ،مانند حرکات ناگهانی ،نور زیاد و شدید، تماشای تلویزیون یا کتاب خواندن. سعی کنید برروی شیئی که ثابت است فوکوس کنید.

در حین حمله و بعد از حمله استراحت کنید:سریع به فعالیت های روزانه خود برنگردید

هوشیار باشید ممکن است تعادل خود را از دست بدهید: افتادن می تواند منجر به آسیب های جدی شود. حتما در هنگام خواب  شب یک چراغ کوچک را روشن بگذارید.

تغییراتی که در سبک زندگی باید بدهید:

برای جلوگیری از بروز سرگیجه موارد زیر را انجام دهید:

• نمک را حذف کنید: مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی نمک بازگشت مایع را افزایش می دهد .
• مصرف کافئین ، الکل و سیگار را محدود کنید:این مواد برحجم مایع در گوش اثر دارند