دلایل سرگیجه – سرگیجه نشانه کدام بیماری است

سرگیجه یکی از مشکلات شایع در بین افراد است که می‌تواند نشان‌دهنده وجود یک اختلال در سیستم تعادلی بدن باشد. برای پاسخ به این سؤال که دلایل سرگیجه چیست و سرگیجه نشانه چه بیماری‌هایی است، ابتدا باید انواع حس‌هایی را که افراد هنگام سرگیجه تجربه می‌کنند، طبقه‌بندی کنیم. این حس‌ها می‌توانند شامل احساس چرخش و دوران، سبکی سر، گیجی، و عدم تعادل باشند که هرکدام نشانه‌ای از اختلالات مختلف در سیستم عصبی یا دیگر بخش‌های بدن هستند. این مقاله از مرکز سرگیجه آوای امید به شما کمک می‌کند تا با تمامی علت‌های سرگیجه آشنا شوید و تشخیص بهتری از وضعیت خود داشته باشید.

این احساسات معمولاً در چهار گروه اصلی قرار می‌گیرند: سرگیجه چرخشی (Vertigo)، گیجی و منگی (Presyncope)، عدم تعادل (Disequilibrium) و ضعف عمومی (Lightheadedness). هر یک از این نوع سرگیجه‌ها می‌توانند نشان‌دهنده علت‌های متفاوتی باشند. شناخت دقیق این حس‌ها و علائم می‌تواند به تشخیص درست‌تر مشکلات سلامتی و انجام درمان‌های مناسب کمک کند. مرکز سرگیجه آوای امید با استفاده از جدیدترین تجهیزات پزشکی و تست‌های پیشرفته، می‌تواند در شناسایی و درمان این مشکلات به شما کمک کند.

سرگیجه ، گیجی منگی ، عدم تعادل ، ضعف

سرگیجه  یک اصطلاح کلی است و درواقع یک حس خاصی از عدم تعادل و عدم ثبات است که می تواند 4 نوع باشد که هر نوع علت های مختلفی دارند . سرگیجه چرخشی ، گیجی منگی، سبکی سر و عدم تعادل 4 حالت مختلف سرگیجه می باشد .

این 4 نوع اصطلاح سرگیجه در دید بیماران یکی هستند و گاهی به جای هم استفاده می شوند اما در دید تخصصی این 4 اصطلاح کاملا با یکدیگر متفاوت و هرکدام نشاندهنده وجود بیماری خاصی که علت سرگیجه است می باشند. در ادامه به تفاوت های این 4 حس می پردازیم و خواهیم گفت که هر یک از این حس ها به چه علتی ممکن است ایجاد شوند.

1. سرگیجه چرخشی (Vertigo)
   • فرد احساس می‌کند که محیط اطراف یا خودش در حال چرخش است.
   • معمولاً ناشی از مشکلات گوش داخلی، مانند سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV)، بیماری منییر یا التهاب دهلیز است.
2. گیجی و منگی (Presyncope)
   • احساس سبکی سر، تاری دید، یا نزدیکی به حالت غش.
   • این حالت ممکن است به علت افت فشار خون، مشکلات قلبی یا کمبود اکسیژن در مغز ایجاد شود.
3. عدم تعادل (Disequilibrium)
   • ناتوانی در حفظ تعادل و احساس ناپایداری هنگام ایستادن یا راه رفتن.
   • ممکن است ناشی از مشکلات عصبی، دیابت، بیماری‌های عضلانی یا اختلال در سیستم دهلیزی باشد.
4. ضعف عمومی (Lightheadedness)
   • فرد احساس سبکی سر، بی‌حالی یا خستگی شدید دارد.
   • این حالت ممکن است به علت کم‌آبی بدن، کم‌خونی، افت قند خون یا استرس ایجاد شود.

درحالی‌که بیماران معمولاً این حالات را با هم اشتباه می‌گیرند، از دیدگاه تخصصی، هر یک از این انواع سرگیجه نشان‌دهنده علت‌های متفاوتی هستند. شناخت تفاوت‌های آن‌ها به پزشک کمک می‌کند تا علت اصلی سرگیجه را تشخیص داده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد.

1- دلایل سرگیجه چرخشی

دلایل سرگیجه چرخشی چیست و چگونه حس می‌شود؟

سرگیجه چرخشی (Vertigo) نوعی از سرگیجه است که در آن فرد احساس می‌کند خودش یا محیط اطرافش در حال چرخش یا حرکت است، در حالی که در واقعیت هیچ حرکتی وجود ندارد. این حس معمولاً به‌صورت ناگهانی ایجاد می‌شود و ممکن است چند ثانیه تا چند ساعت یا حتی بیشتر ادامه داشته باشد.

احساس فرد هنگام سرگیجه چرخشی

کسانی که سرگیجه چرخشی را تجربه می‌کنند، معمولاً احساسات زیر را بیان می‌کنند:

• حس چرخیدن اطراف یا چرخیدن خودشان حتی در حالتی که کاملاً بی‌حرکت هستند.
• احساس کشیده شدن به یک سمت هنگام ایستادن یا راه رفتن.
• عدم توانایی در حفظ تعادل، به‌طوری که ممکن است به زمین بیفتند.
• تاری دید یا مشکل در تمرکز بر روی اجسام.
• تهوع و گاهی استفراغ به دلیل ناهماهنگی سیستم تعادل بدن.
• افزایش شدت علائم هنگام تغییر وضعیت سر، مثلاً هنگام بلند شدن از تخت یا چرخاندن سر به یک سمت.

دلایل سرگیجه چرخشی

سرگیجه چرخشی اغلب ناشی از مشکلات سیستم وستیبولار گوش داخلی است که مسئول حفظ تعادل بدن است. مهم‌ترین دلایل این نوع سرگیجه عبارت‌اند از:

1. سرگیجه وضعیتی حمله‌ای خوش‌خیم (BPPV): شایع‌ترین نوع سرگیجه چرخشی که در اثر جابجایی کریستال‌های کلسیمی (اوتوکونیا) در مجاری نیم‌دایره‌ای گوش داخلی ایجاد می‌شود. این حالت معمولاً هنگام تغییر وضعیت سر رخ می‌دهد. درباره این بیماری که شایعترین علت سرگیجه است مقاله سرگیجه در خواب را  بخوانید.
2. بیماری منییر: اختلالی که به دلیل تجمع غیرعادی مایعات در گوش داخلی ایجاد می‌شود و علاوه بر سرگیجه، باعث کاهش شنوایی، وزوز گوش و احساس پری در گوش نیز می‌شود. مقاله فشار گوش را بخوانید.
3. نوریت وستیبولار: التهاب عصب وستیبولار که باعث سرگیجه چرخشی ناگهانی و شدید می‌شود و ممکن است چند روز طول بکشد.
4. لابیرینتیت: عفونت گوش داخلی که علاوه بر سرگیجه، باعث مشکلات شنوایی نیز می‌شود. مقاله با عنوان لابیرنتیت را بخوانید.
5. میگرن وستیبولار: نوعی از میگرن که باعث سرگیجه چرخشی، حساسیت به نور و صدا، و گاهی تهوع می‌شود. مقاله با عنوان سرگیجه و سردرد را بخوانید.
6. سکته مغزی یا مشکلات مغزی: در برخی موارد، سرگیجه چرخشی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی مانند سکته مغزی در ناحیه مخچه باشد.

راهکارهای کاهش و درمان سرگیجه چرخشی

• حرکت‌های اصلاحی مانند مانور اپلی: این روش برای درمان BPPV بسیار مؤثر است و شامل حرکات خاصی برای جابجا کردن کریستال‌های کلسیمی در گوش داخلی است.
• داروهای ضدسرگیجه: مانند بتاهیستین یا دیمن هیدرینات که برای کاهش علائم سرگیجه چرخشی استفاده می‌شوند. درباره داروی سرگیجه بیشتر بخوانید.
• فیزیوتراپی و توان‌بخشی وستیبولار: تمریناتی که به مغز کمک می‌کند تا مشکل تعادلی را جبران کند. درباره توانبخشی سرگیجه بیشتر بخوانید.
• اجتناب از حرکات سریع سر: برای کاهش تحریک گوش داخلی و جلوگیری از تشدید علائم.
• مدیریت استرس و تغذیه مناسب: کاهش مصرف نمک و کافئین می‌تواند برای افرادی که بیماری منییر دارند مفید باشد.

در صورتی که سرگیجه چرخشی مداوم، شدید یا همراه با علائم دیگری مانند ضعف در اندام‌ها، دوبینی یا مشکلات گفتاری باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد، زیرا ممکن است نشانه‌ای از یک بیماری جدی باشد.

علت سرگیجه از نوع : گیجی و منگی (Dizziness) چیست و چگونه حس می‌شود؟

گیجی و منگی حالتی است که فرد احساس ناپایداری، عدم تمرکز و اختلال در ادراک محیط اطراف دارد، اما برخلاف سرگیجه چرخشی (Vertigo)، در این حالت فرد احساس چرخش یا حرکت ندارد. این وضعیت ممکن است به دلایل مختلفی از جمله استرس، افت فشار خون، کم‌آبی بدن، قند خون پایین یا خستگی مفرط ایجاد شود.

احساس فرد هنگام تجربه گیجی و منگی

افرادی که دچار گیجی و منگی می‌شوند، معمولاً علائم زیر را تجربه می‌کنند:

• احساس سنگینی یا سبکی در سر: گاهی سر به نظر می‌رسد که بسیار سنگین یا بیش از حد سبک شده است.
• اختلال در تمرکز: فرد ممکن است احساس کند ذهنش کند شده یا نمی‌تواند روی موضوعات مشخصی تمرکز کند.
• احساس ناپایداری و عدم تعادل: فرد ممکن است حس کند که روی زمین ثابت نیست، اما برخلاف سرگیجه چرخشی، محیط اطراف در حال حرکت نیست.
• احساس گیجی ذهنی: برخی افراد تجربه‌ای شبیه به “مه مغزی” (Brain Fog) دارند که در آن تفکر و پردازش اطلاعات دشوار می‌شود.
• حس شناور بودن یا غیرواقعی بودن محیط: در برخی موارد، فرد ممکن است احساس کند که از بدن خود جدا شده است یا محیط اطرافش غیرواقعی به نظر می‌رسد.
• تهوع خفیف: گاهی اوقات همراه با گیجی، فرد احساس تهوع مختصری نیز تجربه می‌کند.

دلایل شایع گیجی و منگی

• افت فشار خون یا کاهش جریان خون به مغز
• کم‌آبی بدن یا کمبود الکترولیت‌ها
• کاهش قند خون (هیپوگلیسمی)
• استرس، اضطراب یا حملات پانیک
• خستگی شدید یا بی‌خوابی
• برخی از داروها (مانند داروهای ضدافسردگی یا کاهنده فشار خون)
• کمبود اکسیژن در محیط‌های بسته یا شلوغ

دلایل سرگیجه از نوع عدم تعادل : عدم تعادل (Disequilibrium) چیست و چگونه حس می‌شود؟

عدم تعادل به حالتی گفته می‌شود که فرد در حفظ پایداری و کنترل بدن خود هنگام ایستادن یا راه رفتن دچار مشکل می‌شود. برخلاف سرگیجه چرخشی (Vertigo) که فرد احساس حرکت یا چرخش محیط را دارد، در عدم تعادل فرد احساس می‌کند که بدنش ناپایدار است یا ممکن است به یک سمت متمایل شود. این مشکل می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله بیماری‌های عصبی، دیابت، ضعف عضلانی یا اختلالات سیستم دهلیزی (تعادل در گوش داخلی) باشد.

احساس فرد هنگام تجربه عدم تعادل

افرادی که دچار عدم تعادل هستند، معمولاً علائم زیر را تجربه می‌کنند:

• مشکل در ایستادن یا راه رفتن: فرد ممکن است هنگام ایستادن احساس کند که پایدار نیست یا هنگام راه رفتن تعادل خود را از دست بدهد.
• تمایل به افتادن: ممکن است فرد حس کند که بدنش به یک سمت کشیده می‌شود یا احتمال سقوط وجود دارد.
• حرکات ناهماهنگ و غیرقابل‌کنترل: در برخی موارد، حرکات پاها یا دست‌ها ناهماهنگ می‌شود و فرد نمی‌تواند حرکات خود را به درستی کنترل کند.
• لرزش یا احساس بی‌ثباتی: برخی افراد احساس می‌کنند که روی سطحی ناپایدار راه می‌روند، حتی اگر زمین صاف باشد.
• احساس سبکی یا سنگینی در پاها: ممکن است پاها حس سبکی بیش از حد یا برعکس، سنگینی و کندی غیرمعمولی داشته باشند.
• سرگیجه خفیف یا احساس شناور بودن: در برخی موارد، همراه با عدم تعادل فرد احساس سبکی سر یا ناپایداری کلی دارد.

دلایل شایع عدم تعادل

عدم تعادل می‌تواند ناشی از مشکلات مختلفی باشد که در سیستم‌های کنترلی بدن تأثیر می‌گذارند، از جمله:

1. اختلالات عصبی:
   • بیماری پارکینسون
   • سکته مغزی (Stroke)
   • نوروپاتی محیطی (آسیب به اعصاب محیطی، مانند آنچه در دیابت دیده می‌شود)
   • اسکلروز چندگانه (MS)
2. مشکلات سیستم دهلیزی (گوش داخلی):
   • بیماری منیر (Meniere’s Disease)
   • التهاب عصب دهلیزی (Vestibular Neuritis)
   • لابیرنتیت (التهاب ساختارهای داخلی گوش)
3. عوامل متابولیکی و بیماری‌های مزمن:
   • دیابت (به دلیل نوروپاتی محیطی یا کاهش حس پاها)
   • فشار خون پایین (Hypotension) که موجب کاهش خون‌رسانی به مغز می‌شود
   • کم‌خونی (Anemia) که باعث ضعف و ناپایداری بدن می‌شود
4. اختلالات عضلانی و اسکلتی:
   • ضعف عضلانی ناشی از کهولت سن یا بیماری‌های عضلانی
   • مشکلات مفصلی مانند آرتروز که راه رفتن را دشوار می‌کند
5. مصرف داروها:
   • برخی داروهای آرام‌بخش، ضدافسردگی و کاهنده فشار خون ممکن است تعادل بدن را مختل کنند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر عدم تعادل مکرراً رخ دهد یا همراه با علائم دیگری مانند ضعف عضلانی، تاری دید، گیجی شدید یا مشکلات گفتاری باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد. همچنین، اگر عدم تعادل باعث سقوط‌های مکرر یا ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه شود، نیاز به بررسی دقیق‌تر توسط پزشک دارد.

 علت سرگیجه از نوع ضعف عمومی (Lightheadedness) چیست و چگونه حس می‌شود؟

ضعف عمومی یا همان سبکی سر به حالتی گفته می‌شود که فرد احساس بی‌حالی، خستگی شدید، یا سبکی سر دارد. این حالت می‌تواند به دلیل عواملی مانند کم‌آبی بدن، کم‌خونی، افت قند خون، استرس، یا تغییرات ناگهانی در وضعیت بدن (مثل بلند شدن سریع از جای نشسته) به وجود آید. در این حالت، فرد احساس می‌کند که ممکن است بیافتد یا قادر به حفظ تعادل نباشد، اما برخلاف سرگیجه چرخشی، فرد احساس حرکت یا چرخش محیط را ندارد.

احساس فرد هنگام تجربه ضعف عمومی

زمانی که فرد دچار ضعف عمومی می‌شود، معمولاً علائم زیر را تجربه می‌کند:

• سبکی سر و احساس نزدیک به غش: فرد احساس می‌کند که سرش سبک شده و ممکن است نزدیک به حالت غش باشد، اما معمولاً غش نمی‌کند.
• خستگی شدید و کم‌انرژی بودن: فرد ممکن است احساس کند که انرژی کافی برای انجام فعالیت‌های روزمره را ندارد و در حالت استراحت نیز احساس خستگی کند.
• بی‌حالی و ضعف در بدن: بدن احساس ضعف و ناتوانی می‌کند و ممکن است حتی برای ایستادن یا حرکت کردن مشکلی ایجاد شود.
• تاری دید یا تاری در چشم‌ها: در برخی موارد، ضعف عمومی ممکن است با تاری دید یا حس خواب‌آلودگی همراه باشد.
• احساس ناپایداری: در صورتی که فرد در حال ایستادن باشد، ممکن است حس کند که از تعادل خارج می‌شود یا ممکن است به طرف جلو یا عقب تمایل داشته باشد.

دلایل شایع ضعف عمومی

ضعف عمومی می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که در برخی موارد علائم مشابه سرگیجه یا عدم تعادل دارد، از جمله:

1. کم‌آبی بدن (Dehydration)
   کم‌آبی بدن می‌تواند منجر به کاهش فشار خون و از دست دادن انرژی شود که باعث احساس سبکی سر و ضعف عمومی می‌گردد. این مشکل ممکن است در اثر تعریق زیاد، عدم مصرف کافی مایعات یا بیماری‌هایی که باعث از دست دادن مایعات می‌شوند (مثل اسهال یا تب) به وجود آید.
2. کم‌خونی (Anemia)
   در این حالت، کمبود گلبول‌های قرمز خون یا هموگلوبین باعث می‌شود که اکسیژن کافی به بافت‌ها و اعضای بدن نرسد. این می‌تواند موجب خستگی، ضعف عمومی و سبکی سر شود.
3. افت قند خون (Hypoglycemia)
   افت شدید قند خون (که معمولاً به عنوان واکنش به انسولین یا تغذیه نادرست ایجاد می‌شود) می‌تواند احساس سبکی سر و ضعف را به دنبال داشته باشد. در این حالت، بدن قادر به تأمین انرژی کافی برای عملکردهای عادی خود نیست.
4. استرس و اضطراب
   استرس زیاد و اضطراب می‌تواند باعث تغییرات در سیستم عصبی خودمختار بدن شود که ممکن است به سبکی سر و احساس بی‌حالی منجر شود. در این موارد، علائم دیگر مانند تعریق، تپش قلب و تنش عضلانی نیز ممکن است وجود داشته باشد.
5. تغییرات ناگهانی در وضعیت بدن
   تغییرات سریع در وضعیت بدن، مانند بلند شدن سریع از حالت نشسته یا دراز کشیده، می‌تواند موجب افت فشار خون شود و به حالت ضعف عمومی منجر گردد. این وضعیت معمولاً به عنوان “افت فشار خون وضعیتی” شناخته می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فرد به طور مکرر احساس ضعف عمومی دارد یا این حالت همراه با علائم شدید دیگری مانند تنگی نفس، درد قفسه سینه، سردرد شدید یا بی‌حسی در بخشی از بدن باشد، نیاز به مراجعه به پزشک دارد. پزشک ممکن است آزمایشاتی انجام دهد تا علت اصلی این علائم را شناسایی کرده و درمان مناسب را پیشنهاد دهد.

تشخیص علت سرگیجه

با توجه به اینکه سرگیجه بیماری پیچیده ای است و دلایل سرگیجه متفاوت است بنابراین خودتان نمی توانید علت آن را تشخیص دهید .برای تشخیص دلایل و تفکیک این 4 حالت  سرگیجه ، گیجی منگی  عدم تعادل و سبکی سر،باید به یک مرکز سرگیجه معتبر مراجعه کنید. در مرکز سرگیجه آوای امید کلیه ارزیابی ها برای دانستن دلایل سرگیجه و گیجی و منگی انجام می شود.

ابتدا سوابق پزشکی شما به طور کامل بررسی می شود  و سپس بر حسب علائم ارزیابی های دقیق برای بررسی علت سرگیجه انجام می شود. تست ها و آزمایشات احتمالی مورد نیاز شامل موارد زیر می باشد.

• آزمایش خون
• تست سرگیجه شامل
• VNG
• ECOG
• Caloric
• VIHIT
• VEMP
• تصویربرداری مانند CT اسکن و یا MRI

تشخیص دقیق انواع دلایل سرگیجه از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا هر نوع سرگیجه ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد و نیاز به درمان متفاوتی دارد. برای تشخیص دقیق این انواع، پزشکان معمولاً از روش‌های تخصصی استفاده می‌کنند و مراجعه به مراکز تخصصی سرگیجه از جمله مراکز معتبر مانند مرکز سرگیجه آوای امید می‌تواند کمک زیادی کند.

انواع سرگیجه و نحوه تشخیص آن‌ها

1. سرگیجه چرخشی (Vertigo)
   برای تشخیص سرگیجه چرخشی، پزشک ممکن است از تست‌های خاصی مانند تست Dix-Hallpike یا Fukuda stepping test استفاده کند که وضعیت سر و حرکت چشم‌ها را بررسی می‌کنند. همچنین، در صورت نیاز به بررسی دقیق‌تر عملکرد سیستم دهلیزی، پزشک ممکن است از تست‌های خاصی مانند VNG (Videonystagmography) استفاده کند که عملکرد گوش داخلی و سیستم تعادلی بدن را ارزیابی می‌کند.
2. گیجی و منگی (Presyncope)
   برای تشخیص این نوع سرگیجه، پزشک ابتدا باید سابقه پزشکی فرد را بررسی کرده و علل احتمالی مانند افت فشار خون، مشکلات قلبی یا اختلالات گردش خون را شناسایی کند. برای تایید این مسائل، ممکن است تست‌هایی مانند EKG (الکتروکاردیوگرام) یا سونوگرافی عروق گردنی برای ارزیابی مشکلات قلبی و گردش خون انجام شود.
3. عدم تعادل (Disequilibrium)
   در تشخیص عدم تعادل، پزشک به بررسی علائم عصبی، مشکلات عضلانی و وضعیت سیستم دهلیزی می‌پردازد. برای این منظور، تست‌های مختلفی مانند VNG یا ECOG (Electrocochleography) که بررسی دقیق‌تر عملکرد سیستم دهلیزی و گوش داخلی را انجام می‌دهند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
4. ضعف عمومی (Lightheadedness)
   تشخیص ضعف عمومی بیشتر بر پایه ارزیابی علل احتمالی مانند کم‌آبی بدن، کم‌خونی یا افت قند خون است. تست‌های خون، بررسی فشار خون و وضعیت قند خون می‌توانند به تشخیص این نوع سرگیجه کمک کنند. همچنین پزشک ممکن است از بیمار بخواهد تا از تست وضعیت بدن برای ارزیابی افت فشار خون وضعیتی استفاده کند.

چرا باید به مرکز سرگیجه مراجعه کرد؟

مراجعه به مراکز تخصصی سرگیجه مانند مرکز سرگیجه آوای امید می‌تواند کمک شایانی در تشخیص دقیق‌تر و درمان مؤثرتر سرگیجه‌ها داشته باشد. این مراکز دارای تجهیزات پیشرفته و تخصصی برای انجام تست‌های مختلف مانند VNG و ECOG هستند که برای ارزیابی دقیق وضعیت گوش داخلی و سیستم تعادلی بدن ضروری‌اند.

• VNG (Videonystagmography): این تست از دوربین‌های خاص برای بررسی حرکات چشم و واکنش‌های سیستم تعادلی استفاده می‌کند و می‌تواند مشکلات مربوط به گوش داخلی و سیستم دهلیزی را شناسایی کند.
• ECOG (Electrocochleography): این تست برای ارزیابی دقیق عملکرد گوش داخلی و سیستم دهلیزی استفاده می‌شود و به شناسایی مشکلاتی مانند بیماری Meniere و دیگر اختلالات گوش داخلی کمک می‌کند.

در مرکز سرگیجه آوای امید این تست‌ها با بهترین تجهیزات و تکنولوژی‌های روز انجام می‌شود تا تشخیص‌های دقیق و قابل اعتمادی برای درمان سرگیجه ارائه شود. این مرکز با داشتن متخصصین با تجربه و تجهیزات پیشرفته می‌تواند کمک کند تا علت اصلی سرگیجه شناسایی شده و درمان مناسب برای آن آغاز گردد.

اگر شما یا فردی که می‌شناسید دچار انواع سرگیجه و اختلالات تعادلی هستید، مراجعه به مراکز تخصصی مانند مرکز سرگیجه آوای امید و انجام تست‌های دقیق مانند VNG و ECOG می‌تواند در تشخیص صحیح و درمان مؤثر کمک شایانی کند. این تست‌ها با دقت بالا و استفاده از جدیدترین تجهیزات به شما کمک می‌کنند تا علت سرگیجه شناسایی شده و بهترین درمان برای شما تجویز گردد.

علائم هشداردهنده و خطرناک سرگیجه

سرگیجه معمولاً یک علامت رایج است که ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما در بعضی از موارد، سرگیجه می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت پزشکی جدی باشد که نیاز به مراقبت فوری دارد. برخی از علائم هشداردهنده و خطرناک سرگیجه که باید به آن‌ها توجه کرد شامل از دست دادن هوشیاری، سرگیجه‌های ناگهانی و شدید، و سایر علائمی هستند که ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی پزشکی مانند سکته مغزی، حملات ایسکمی مغزی، حمله قلبی، یا صرع باشند. در ادامه به توضیح این علائم و شرایط خطرناک می‌پردازیم:

1. از دست دادن هوشیاری

از دست دادن هوشیاری یا غش کردن یکی از جدی‌ترین علائم هشداردهنده است که باید هر چه سریع‌تر بررسی شود. اگر شما یا کسی که می‌شناسید، دچار سرگیجه می‌شود که منجر به از دست دادن هوشیاری می‌شود، این می‌تواند نشانه‌ای از یک وضعیت خطرناک باشد که نیاز به مراقبت اورژانسی دارد. این حالت ممکن است ناشی از کاهش جریان خون به مغز یا مشکلات قلبی باشد.

2. سرگیجه‌های ناگهانی و شدید

سرگیجه‌ای که به طور ناگهانی و به شدت آغاز می‌شود، می‌تواند به دلیل بیماری‌های جدی مغزی یا قلبی باشد. اگر سرگیجه به طور غیرمنتظره و شدید اتفاق بیفتد، ممکن است نشان‌دهنده یکی از مشکلات زیر باشد:

• سکته مغزی: سرگیجه ناگهانی همراه با ضعف در یکی از اعضای بدن، اختلال در صحبت کردن یا مشکلات در حرکت می‌تواند علامت سکته مغزی باشد.
• حملات ایسکمی مغزی (TIA): این حملات مشابه سکته مغزی هستند اما موقتی و گذرا هستند. این حملات می‌توانند باعث سرگیجه ناگهانی و گیجی شوند که نیاز به مراقبت فوری دارد.
• حمله قلبی: در برخی موارد، سرگیجه می‌تواند علامت هشداردهنده‌ای از حمله قلبی باشد. سرگیجه همراه با درد قفسه سینه، تنگی نفس، و تعریق زیاد باید جدی گرفته شود.

3. سکته مغزی

سکته مغزی به علت اختلال در جریان خون به مغز ایجاد می‌شود و یکی از علائم شایع آن سرگیجه است. سرگیجه ناشی از سکته معمولاً با سایر علائم مانند ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن، اشکال در تکلم، و اختلال در هماهنگی حرکتی همراه است. در صورتی که این علائم همراه با سرگیجه بروز کند، نیاز به مراجعه فوری به اورژانس دارید.

4. حملات ایسکمی مغزی (TIA)

حملات ایسکمی مغزی که به نام “سکته‌های گذرا” نیز شناخته می‌شوند، زمانی رخ می‌دهند که جریان خون به مغز قطع می‌شود، اما آسیب دائمی به مغز وارد نمی‌شود. این حملات می‌توانند باعث سرگیجه و اختلالات بینایی، صحبت کردن، و حرکات عضلانی شوند. علائم TIA معمولاً پس از چند دقیقه یا چند ساعت برطرف می‌شوند، اما هر حمله TIA نشانه‌ای از خطر سکته مغزی کامل در آینده است و باید جدی گرفته شود.

5. حمله قلبی

حمله قلبی که به علت انسداد در رگ‌های قلبی رخ می‌دهد، می‌تواند علائم متعددی از جمله سرگیجه، درد قفسه سینه، تنگی نفس، تعریق، تهوع و ضعف عمومی ایجاد کند. در صورت بروز سرگیجه همراه با این علائم، باید سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.

6. صرع

صرع یک اختلال مغزی است که می‌تواند باعث حملات تشنجی شود. سرگیجه در برخی افراد مبتلا به صرع به عنوان یکی از علائم پیش‌زمینه‌ای برای بروز تشنج‌ها بروز می‌کند. در برخی موارد، سرگیجه ممکن است قبل از بروز تشنج شدید اتفاق بیفتد و به دنبال آن حمله تشنجی رخ دهد. اگر فردی دچار سرگیجه همراه با علائم تشنجی یا غیرطبیعی شود، باید به اورژانس منتقل شود.

سرگیجه می‌تواند علل مختلفی داشته باشد، اما اگر سرگیجه با علائم هشداردهنده‌ای مانند از دست دادن هوشیاری، سرگیجه‌های ناگهانی و شدید، ضعف یا بی‌حسی در بدن، درد قفسه سینه، تنگی نفس، یا سایر علائم غیرعادی همراه باشد، باید فوراً به مراکز اورژانسی مراجعه کرد. این علائم می‌توانند نشان‌دهنده وضعیت‌های جدی مانند سکته مغزی، حملات ایسکمی مغزی، حمله قلبی یا صرع باشند که نیاز به مراقبت فوری دارند.

درمان فوری سرگیجه و عدم تعادل

راهکارهایی برای پیشگیری از سرگیجه، گیجی منگی و سبکی سر وجود دارد، اگرچه همیشه قادر به جلوگیری از این علائم نیستید. اما می‌توانید با انجام کارهای زیر این احساسات را کاهش دهید.

1. مایعات کافی مصرف کنید: سرگیجه و سبکی سر هر دو ممکن است ناشی از خشکی بدن باشند، بنابراین باید مایعات کافی مصرف کنید. به خصوص اگر:

– با استفراغ یا اسهال مبتلا هستید

– در محیط گرم یا داغ هستید

– ورزش می‌کنید یا فعالیت بدنی بالا دارید

2. کنترل استرس: احساسات استرس یا اضطراب می‌توانند از دلایل گیجی و منگی باشند، بنابراین به دنبال راهکارهایی برای کاهش سطح استرس خود بگردید. برخی از گزینه‌های موثر شامل یوگا، تنفس عمیق و مراقبه هستند.

3. وعده‌های غذایی منظم: مصرف غذا به میزان کافی و غذاخوردن به صورت منظم می‌تواند به پیشگیری از سرگیجه یا سبکی سرکمک کند.

4. استراحت کافی: کمبود خواب می‌تواند خطر احساس سرگیجه یا سبکی سر را افزایش دهد.

5. اجتناب از برخی مواد: اگر اغلب سرگیجه یا سبکی سر و عدم تعادل دارید، مصرف موادی مانند کافئین، الکل یا نیکوتین ممکن است علائم شما را تشدید کند.

6. استفاده از وسایل کمکی: اگر اغلب با سرگیجه، گیجی منگی یا سبکی سر روبرو هستید، استفاده از عصا پشتیبان یا نصب ریل یا میله‌های دستگیره در خانه می‌تواند از زمین خوردن جلوگیری کند.

7. اجتناب از حرکات خاص: اگر اولین بار است که با سرگیجه مواجه می‌شوید، سعی کنید از برخی از حرکات خاص اجتناب کنید اما اجتناب از حرکت سر تنها برای دوره کوتاه چند روزه و در زمان حملات حاد سرگیجه توصیه می شود و هرگز در طولانی مدت این محدودیت ها را برای خود ایجاد نکنید ، حرکات خاص مانند:

– حرکت سریع سر

– خم شدن برای برداشتن اشیا

– بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده با سرعت زیاد

اجتناب  از کشده شدن گردن، مانند وقتی که می خواهید چیزی را از قفسه بالا بردارید

8. مدیریت و کنترل داروها: داروهای خود را از نظر اینکه عوارض جانبی آن سرگیجه نباشد بررسی کنید.

دراز کشیدن: هرفعالیتی که انجام می دهید متوقف کرده و دراز بکشید تا احساس سرگیجه و ضعف بگذرد. اگر نمی‌توانید دراز بکشید، بنشینید و سر خود را بین زانوهای خود قرار دهید. وقتی حس سرگیجه و سبکی سر برطرف شد، آرام‌آرام بلند شوید و سعی کنید به چیزی تکیه دهید.

•  حرکت با احتیاط: اگر نیاز به حرکت دارید، این کار را با احتیاط انجام دهید. و حتما دست کسی را بگیرید تا در صورت بروز احساس سرگیجه زمین نخورید
• اجتناب از برخی فعالیت‌ها: بهتر است تا زمانی که بهتر نشده اید، از برخی از فعالیت‌ها خودداری کنید. این شامل رانندگی، استفاده از ابزارها و دستگاه‌ها، یا بالا و پایین رفتن از پله است.

نتیجه‌ی کلی

گیجی منگی و سرگیجه دورانی دو احساس مشابه هستند اما تفاوت مهمی دارند. به همین دلیل، مهم است که هرکدام در جای خود استفاده شوند.گیجی منگی یک احساس عمومی از عدم تعادل است. سرگیجه دورانی احساسی است که شما یا محیط اطراف شما در حال حرکت یا چرخش است. هر دو گیجی منگی  و سرگیجه دورانی می‌توانند بر تعادل و حرکت شما تأثیر بگذارند.

اگرچه دلایل سرگیجه از نوع  گیجی منگی ،عدم تعادل و سبکی سر می‌تواند به واسطه‌ی عوامل مختلفی ایجاد شود، دلایل سرگیجه دورانی اغلب به علت بیماری‌های گوش داخلی یا سیستم عصبی مرکزی ایجاد می‌شود. درمان هر4 علت سرگیجه به علت ایجاد کننده ان بستگی دارد.

بعضی از علل رایج سرگیجه، موقتی هستند که به معنای آن است که با گذشت زمان یا درمان‌های ساده به سرعت عبور می‌کنند. شرایطی مانند خشکی بدن و کاهش قند خون می‌توانند علت سرگیجه موقتی باشند که ممکن است فقط یک بار رخ دهد.

همچنین ممکن است به دلیل عواملی مانند عفونت‌ها، حملات میگرن، استرس، تغییرات فشار خون، دیابت، و مشکلات گوش داخلی، تجربه تکراری از حوادث سرگیجه کوتاه مدت داشته باشید.علاوه بر این، سرگیجه ممکن است به عنوان علامتی از بیماری‌های مزمنی همچون آسیب به عصب تعادلی، بیماری منییر، سرگیجه وضعیتی خوش خیم، فیستول پری لنف باشد.