توانبخشی سرگیجه نوعی از درمان سرگیجه و یکی از اجزاء ضروری پروسه درمان سرگیجه است. توانبخشی سرگیجه شامل تمریناتی است که به شما برای غلبه بر سرگیجه و مشکلات تعادل (عدم تعادل) کمک می کند. توانبخشی سرگیجه و تعادل بخش بسیار مهم و ضروری در درمان مبتلایان به سرگیجه است. این تمرینات بسیار بر کیفیت افراد مبتلا به سرگیجه اثرگذاراست .
اکثر افرادی که به دنبال درمان سرگیجه هستند همیشه از متخصصین سرگیجه انتظار دارند که دارویی به آن ها بدهد که سرگیجه را در سریعترین حالت ممکن درمان کند . این انتظار کاملا طبیعی است زیرا سرگیجه بسیار آزاردهنده است و تحمل آن برای فرد سخت است ولی مهمترین چیزی که باید بدانید اینست که در بعضی از انواع سرگیجه ها برای خلاصی سریع دارویی وجود ندارد وتنها توانبخشی سرگیجه می تواند به داد این افراد برسد.
بنابراین اگر دچار سرگیجه هستید و متخصص سرگیجه به شما توانبخشی سرگیجه را توصیه کرده است وقت را تلف نکنید و تمرینات را انجام دهید.
تعریف توانبخشی سرگیجه و تعادل
توانبخشی سیستم دهلیزی (VRT) یک شکل تخصصی از درمان مشکلات تعادل و سرگیجه است که برای کاهش مشکلات ایجاد شده توسط اختلالات سیستم تعادل در گوش، به ویژه سرگیجه و گیجی منگی، عدم ثبات بینایی و/یا عدم تعادل وزمین خوردن طراحی شده است
علائم ناشی از بیماری های تعادل و سرگیجه می‌توانند کیفیت زندگی را بسیار کاهش دهند و می‌توانند بر تمام جوانب زندگی، از جمله اقتصادی تا مشارکت اجتماعی، تأثیر بگذارند و همچنین این مشکلات می‌توانند به مشکلات عاطفی مانند اضطراب و افسردگی منجر شوند.
علاوه بر این، یکی از عوارض داشتن اختلال تعادلی ناشی از سیستم تعادلی گوش داخلی این است که علائم اغلب باعث می‌شوند افراد به اشتباه سبک زندگی بی تحرک و کم فعالیت را انتخاب کنند تا با این کار از به وجود آمدن سرگیجه و عدم تعادل که با حرکت اتفاق می‌افتد، جلوگیری کنند .
به عبارت دیگر، کاهش قدرت و انعطاف پذیری عضلات، افزایش سفتی مفصل و کاهش تحمل به دنبال این سبک زندگی ممکن است رخ دهد. روش‌های درمانی استفاده شده در توانبخشی می‌توانند نیز برای این مشکلات ثانویه مفید باشند.
چه کسانی نیاز به توانبخشی سرگیجه دارند؟
توانبخشی سرگیجه مانند دارویی است که برای تمام افراد مبتلا به سرگیجه مناسب نیست بنابراین اگر تصمیم به انجام توانبخشی سرگیجه دارید ابتلا به متخصص مراجعه کنید تا علت سرگیجه شما و درمان های مورد نیاز شما تعیین شود و سپس با توجه به نظر متخصص سرگیجه توانبخشی برای شما آغاز شود.
سرگیجه ممکن است علامتی از برخی از بیماری‌های جدی پزشکی باشد که بر سیستم تعادل شما نیز تاثیر گذاشته است بنابراین در صورت بروز سرگیجه برای اولین بار از درمان های خودسرانه بپرهیزید و هرچه سریعتر به متخصص مراجعه کنید.
توانبخشی سرگیجه در چه مواردی انجام می شود
- افراد مبتلا به عدم تعادل
- سرگیجه ناشی از BPPV
- افراد مبتلا به بیماری منییردر کنار مصرف دارو می بایست توانبخشی نیز انجام دهند.
- اگر سرگیجه ناشی از لابیرنتیت باشد بعد از درمان دارویی برای رفع مشکل عدم تعادل توانبخشی توصیه می شود
- اگر سرگیجه ناشی از التهاب عصب تعادلی و بیماری نوریت وستیبولار باشد بعد از درمان دارویی و گذر از فا حاد انجام توانبخشی سرگیجه بسیار کمک کننده است.
- در سرگیجه های ناشی از میگرن
- در افراد مبتلا به سرگیجه ناشی از سکته مغزی بعد از گذر از فاز حاد
- در افرادی که سابقه زمین خوردن دارند . در این افراد انجام توانبخشی برای بهبود عملکرد تعادلی با هدف پیشگیری از زمین خوردن بسیار ضروری است.
عدم تعادل چیست
مشکلات تعادل ممکن است سبب ایجاد سرگیجه شود و شما در این صورت حس می کنید که درحالی ایستاده یا نشسته اید چرخش یا حرکت می کنید ، مشکلات تعادل همچنین می تواند خود را به صورت تلو تلو خوردن و یا کشیده شدن و افتادن به یک سمت نشان دهد. عدم تعادل بسیار بر کیفیت زندگی اثر می گذارد و عامل زمین خودرن و شکستگی ها است.
چگونه توانبخشی تعادل کار می‌کند؟
سرگیجه و تعادل به هم وابسته هستند. توانبخشی تعادل به شما در مدیریت علائم سرگیجه، از جمله عدم تعادل، کمک می‌کند. برای درک نحوه کار این نوع درمان، بهتر است که ابتدا درباره دلایل سرگیجه و نحوه کار سیستم تعادل در بدن بدانید.
چرا دچار سرگیجه می شویم؟
سرگیجه رخ می‌دهد که چیزی بر روی احساس درک موقعیت فضایی فرد تأثیر می‌گذارد. درک موقعیت فضایی به معنای محاسبه مغز شما از موقعیت بدنتان نسبت به محیط اطراف است. وقتی این اتفاق می‌افتد، ممکن است حس چرخش یا سرگیجه داشته باشید. همچنین ممکن است احساس عدم تعادل ، تلوتلو خوردن ، سبکی سر، گیجی و منگی کنید، به طوری که انگار تعادلتان را از دست داده‌اید.
تعادل
حس تعادل بر اساس ارتباط بین سیستم عصبی مرکزی (مغز) و سیستم حسی شما بنا شده است. سیستم حسی شما شامل موارد زیر است:
– سیستم تعادلی در گوش داخلی: سیستم تعادلی در گوش داخلی شامل مجاری نیم‌دایره‌ای است که در هنگام چرخش سر فعال می‌شوند و همچنین ارگان‌های اتولیت که به گرانش و حرکت واکنش نشان می‌دهند.
– بینایی شما: چشمان شما اطلاعاتی را به مغزتان منتقل می‌کنند که نشان می‌دهد بدنتان نسبت به اشیاء دیگر در چه موقعیتی قرار دارد.
– مفاصل و عضلات شما: وقتی بدن شما حرکت می‌کند، فشاری بر روی بافت‌های شما ایجاد می‌شود. این بافت‌ها سیگنال‌ها را به مغزتان ارسال می‌کنند و به آن می‌گویند که بدنتان نسبت به فضا در کجا قرار دارد. به عنوان مثال، اگر ایستاده‌اید و به عقب خم می‌شوید، فشاری بر روی بافت‌های پشت پا و ساق پای پایینی وارد می‌شود. این فشار به مغزتان می‌گوید که شما خم شده‌اید و موقعیتتان از حالت یستاده تغییر کرده است.
– سیستم عصبی مرکزی شما این اطلاعات را ترکیب می‌کند تا بتواند به بدنتان بگوید چگونه تعادل را حفظ کند. وقتی چیزی با اتصال سیستم مداخله می‌کند، سیستم عصبی مرکزی قادر به صحیح پردازش اطلاعات نمی‌باشد.
توانبخشی تعادل این ارتباطات را بهبود می‌بخشد و در نهایت علائم سرگیجه و عدم تعادل شما را کاهش می‌دهد.
مراحل توانبخشی سرگیجه
قبل از شروع توانبخشی تعادل، نیاز است که علائم شما ارزیابی شود و علت سرگیجه و عدم تعادل مشخص شود. شما می بایست برای انجام مجموعه آزمون‌های تعادلی به مرکز تخصصی آوای امید مراجعه کنید. این آزمون‌ها آزمون‌های مختلفی هستند که برای ارزیابی عملکرد بخش تعادلی گوش داخلی شما انجام می شوند. همچنین، در این ارزیابی ها قدرت و انعطاف پذیری بازوها و پاهایتان ارزیابی خواهد شد.
در طول درمان، مشکلات تعادل و سرگیجه ممکن است به شکل‌های مختلفی بر شما تأثیر بگذارد. در مرکز سرگیجه آوای امید متخصصین سرگیجه ،توانبخشی تعادل را بر اساس نیازهای خاص شما سفارشی‌سازی خواهند کرد. آنها به شما نشان خواهند داد چگونه تمرینات خاصی را انجام دهید تا بتوانید در خانه و در هنگام عدم تعادل انجام دهید. این نوع درمان ممکن است شامل این تمرینات باشد:
– کنترل حرکات چشم.
– بازسازی سیستم تعادلی
– کشش و تقویت عضلات
تمرینات توانبخشی سرگیجه در منزل
در ادامه سلسه فیلم های آموزشی مربوط به تمرینات توانبخشی سرگیجه در منزل آورده شده است.
قبل از شروع این تمرینات ابتدا با مراجعه به مرکز سرگیجه اوای امید اطمینان حاصل کنید که سرگیجه شما از نوعی است که با این تمرینات بهبود خواهد یافت و شما نیاز به انجام این تمرینات دارید. در این سلسه ویدئو های آموزشی تمرینات به 5 جلسه تقسیم شده اند که هر جلسه برای 3 الی 4 روز تکرار می شود.
تمرین توانبخشی سرگیجه در منزل جلسه دوم
تمرین توانبخشی سرگیجه در منزل جلسه سوم
تمرین توانبخشی سرگیجه در منزل جلسه چهارم
تمرین توانبخشی سرگیجه در منزل جلسه آخر
درمان با روش توانبخشی سرگیجه چقدر طول می کشد؟
مدت زمان یک برنامه توانبخشی تعادل بستگی به وضعیت شما دارد. تعداد جلسات مورد نیازشما به دلیل سرگیجه یا مشکلات تعادل شما و نحوه پاسخگویی شما به تراپی بستگی دارد. اغلب افراد شش تا هشت جلسه برایشان کافی است. بعضی افراد ممکن است تنها به یک یا دو جلسه نیاز داشته باشند. در بعضی افراد ممکن است به مدت چند ماه نیاز به درمان مداوم وجود داشته باشد، که شامل انجام تمرینات در خانه نیز می‌شود.
مزایای توانبخشی سرگیجه
مزایای توانبخشی سرگیجه و تعادل عبارتند از:
1. کاهش خطر زمین خوردن: توانبخشی تعادل بهبود تعادل و پایداری را تقویت می‌کند و خطر زمین خوردن را کاهش می‌دهد، به ویژه در افرادی که با اختلالات تعادل یا سرگیجه مواجه هستند.
2. بهبود تعادل: توانبخشی تعادل به شما کمک می‌کند تا تعادل خود را بهبود بخشیده و قدرت تعادلتان را افزایش دهید.
3.کاهش علائم سرگیجه: توانبخشی تعادل می‌تواند به کاهش علائم سرگیجه شما کمک کند و کیفیت زندگیتان را بهبود بخشد.
4. بهبود توانایی حفظ بینایی: توانبخشی تعادل می‌تواند بهبود قابلیت شما در استحکام بینایی را افزایش دهد، به ویژه در مواجهه با حرکات سریع یا ناگهانی.
5.افزایش قدرت بدنی: توانبخشی تعادل می‌تواند به افزایش قدرت بدنی شما کمک کند و عضلاتتان را تقویت کند.
توانبخشی تعادل چقدر کمک کننده است؟
پاسخ به این سوال بستگی به وضعیت شما دارد. به طور کلی، بیشتر افرادی که به تمرینات خود ادامه می‌دهند، با مشکلات کمتری درباره سرگیجه و تعادل روبرو می‌شوند. با ادامه درمان و انجام تمرینات مشخص شده توسط متخصص سرگیجه و تعادل، شما می‌توانید امیدوار باشید که وضعیتتان بهبود یابد و علائم سرگیجه و مشکلات تعادل کاهش یابند.
بدون دیدگاه